Ból w sporcie ma trzy podstawowe źródła: intensywny trening, kontuzja lub przetrenowanie. Jaka jest specyfika poszczególnych typów bólu i jak je łagodzić? Czy trening zawsze powinien wiązać się z bólem? Na te pytania odpowiadamy w artykule.
Czy “trening musi boleć”?
Niektórzy sportowcy wyznają zasadę, że trening bez bólu się nie liczy. Części osób ból daje satysfakcję, a zakwasy (czyli opóźniony ból mięśniowy) są odbierane jako dowód skuteczności treningu. Może to jednak być także sygnał ostrzegawczy lub wręcz alarm naszego układu nerwowego, spowodowany rozwojem jakichś reakcji patologicznych. Warto więc wyczulić się na te znaki, by nie nabawić się większych problemów.
Ból u sportowca a kontuzja
W sporcie często testuje się granice własnych możliwości, przesuwa je i przekracza. Graniczne obciążenia i naprężenia mogą jednak doprowadzić do urazu – wtedy u sportowca pojawia się ból. Powodem kontuzji może być również wypadek w sporcie kontaktowym (piłka nożna, koszykówka, piłka ręczna), choć czasem, jak na przykład w boksie, jest to nieodłączny element rozgrywki.
W zależności od tego, co dokładnie się stało (a możliwości jest ogrom), ból może być silniejszy lub słabszy, kłujący, promieniujący, ciągły, wywoływany przez ruch, może obejmować większy obszar albo skupiać się w jednym miejscu. Nie tylko u biegaczy, ale u wszystkich sportowców, którzy dużo biegają, często pojawia się ból kolana, pachwiny, ud lub łydek, natomiast na przykład tenisiści mogą narzekać na ból nadgarstka albo łokcia.
Ból w sporcie a intensywność treningu
Skąd więc ból u sportowców po intensywnym treningu, kiedy obyło się bez kontuzji? Z bardzo podobnych powodów, co przy kontuzji. Intensywny trening, sięgający granic możliwości sportowca, powoduje w jego tkankach mikrourazy – wystarczająco małe, by nie stanowić problemu i zagoić się samoistnie w kilka dni, ale wystarczająco duże, by dać się we znaki.
Choć tak zwane zakwasy (zespół opóźnionego bólu mięśniowego) dobrze jest rozruszać, to trzeba odpowiednio dawkować wysiłek, bo tego typu ból u sportowca intensywnie trenującego codziennie lub co drugi dzień łatwo może przerodzić się w poważniejszy problem.
Ból u sportowców a przetrenowanie
Kiedy osoba ćwicząca nie da swojemu organizmowi czasu na regenerację po dużym wysiłku i/lub nie różnicuje treningów, to także naraża się na kontuzję. Niedogojone mikrourazy odnawiają się, ale powstają też nowe uszkodzenia. Taka kumulacja może prowadzić na przykład do naderwania mięśnia czy ścięgna albo złamania zmęczeniowego.
Nawet jeśli nie wydarzy się poważniejsza kontuzja, to może wystąpić przetrenowanie. Wtedy – poza przewlekłym bólem – u sportowca pojawiają się między innymi apatia, zniechęcenie i złe samopoczucie, problemy ze snem, duszności, większa potliwość, przyspieszone tętno czy spadek libido.
Sposoby łagodzenia bólu u sportowców
Oczywiście podstawą łagodzenia bólu jest leczenie właściwe dla danego urazu lub schorzenia. Same leki przeciwbólowe, z pominięciem diagnozy, nie są dobrym pomysłem, ponieważ maskują problem zamiast go rozwiązać.
Jeżeli jednak ból u sportowca wynika z przeciążenia na treningu lub przetrenowania (nie jest objawem urazu wymagającego specjalnego leczenia), najważniejszy będzie odpoczynek – czas na regenerację. Drugą istotną kwestią są ćwiczenia rozciągające na zakończenie treningu. Zmniejszają one napięcie mięśni, a co za tym idzie – późniejszy ból. Można wspomóc się także prysznicem (na przemian ciepłym i chłodnym) lub zimnymi okładami.
Zawodowych sportowców w procesie regeneracji wspierają fizjoterapeuci, stosujący szereg specjalistycznych zabiegów. Jednym z łatwo dostępnych rozwiązań jest presoterapia, która pobudza układy krwionośny i limfatyczny do pracy bez aktywizowania odpoczywających mięśni. Tymczasem krew i chłonka sprawniej usuwają niepotrzebne składniki, a dostarczają te pożądane, dzięki którym tkanki szybciej regenerują się i rozbudowują.
Taki drenaż limfatyczny może być wykonywany ręcznie, ale dużo częściej stosuje się aparaty do presoterapii, takie jak na przykład CarePump. Po konsultacji ze specjalistą z modeli Lite i Move można korzystać nawet samodzielnie, co jest bardzo wygodne dla sportowców, którzy nie mają własnej sieci wsparcia czy zaplecza lub po prostu dużo trenują samodzielnie.
Do innowacyjnych metod wspomagających regenerację sportowców zaliczamy laseroterapię wysokoenergetyczną oraz terapię TECAR.
Źródło tekstu: https://www.bardomed.pl/blog/porady-eksperta/bol-u-sportowcow-jego-specyfika-i-sposoby-lagodzenia/